Willa Karla Kluge

Zlokalizowana na terenie historycznego układu urbanistycznego tzw. Nowego Miasta (ul. Chrobrego 31). Jej pierwszym właścicielem był landsberski cukiernik i radca miejski Karl Kluge (1842-1916). Willa powstała w 1894 roku, w stylu eklektycznym, z elementami neoklasycystycznymi i neobarokowymi, zawartymi w bogatym wystroju architektonicznym elewacji: rzeźbiarsko opracowany portal, boniowanie, gzymsy podokienne i nadokienne, gzyms międzykondygnacyjny i koronujący, opaski otworów okiennych. Mimo wojennych zniszczeń i powojennych prac adaptacyjnych wnętrze budynku zachowało oryginalne rozplanowanie pomieszczeń na parterze wraz z sienią i reprezentacyjną klatką schodową oraz stolarkę i wystrój sztukatorski.

Kamienica mieszczańska z zachowaną oryginalną drewnianą klatką schodową

Murowana kamienica powstała w 1897 roku. Autor projektu budowlanego jest nieznany. Do 1945 roku właścicielem budynku była kupiecka rodzina Michaelis. Kamienica została posadowiona na wąskiej działce siedliskowej wytyczonej w XIII wieku (lokacja miasta w 1257 roku) i w miejscu XVIII-wiecznego budynku o konstrukcji ryglowej, usytuowanego szczytem do ulicy. Kamienica jest niewielką trójkondygnacyjną budowlą o symetrycznej, pięcioosiowej fasadzie z eklektycznym wystrojem architektonicznym. Rzeźbiarska dekoracja parteru powstała w latach osiemdziesiątych XX wieku. We wnętrzu kamienicy zachowała się oryginalna drewniana klatka schodowa i drewniane przepierzenia z wejściami do lokali mieszkalnych.

Ratusz, fot. Pracownia Konserwatora

Pierwszy sierociniec powstał na mocy rozporządzenia królewskiego, za sprawą fundacji kapitana Meiera z 1720 roku. Obecny, klasycystyczny budynek, został zrealizowany w latach 1823-1824, zapewne według projektu Davida Gilly. Od 1891 roku w budynku mieściła się kasa miejska i policja. Po rozbiórce średniowiecznego ratusza na rynku, w 1913 roku władze miasta ogłosiły konkurs na projekt nowej siedziby, ale wybuch I wojny światowej zatrzymał budowę. W latach 1923-1924 powstał nowy ratusz, ale mniej okazały niż pierwotnie projektowano. Połączono go funkcjonalnie z dawnym sierocińcem. Po 1945 roku oba budynki zostały przekazane Powiatowemu Urzędowi Bezpieczeństwa Publicznego, a następnie milicji. Przez jakiś czas znajdowało się w nich Archiwum Państwowe, potem siedziba policji. (ul. Obotrycja 14-16)

Kamienica, ul. Obotrycka 8. Fot. Pracownia Konserwatora Zabytków

W szczątkowo zachowanym historycznym układzie urbanistyczno-architektonicznym Starego Miasta jest najstarszą budowlą świecką. Powstała w drugiej połowie XVIII wieku w stylu klasycystycznym. Jest to niewielki dwukondygnacyjny budynek z podpiwniczeniem i poddaszem użytkowym oraz nakryty wysokim dachem naczółkowym. W elewacji od strony podwórza zachował się fragment ściany o konstrukcji ryglowej. Oficyna przylegająca od strony ul. Pionierów powstała w 1908 roku. (ul. Obotrycka 8)

Prywatny, jednorodzinny budynek mieszkalny z 1892 r.

Został zbudowany w 1892 roku, jako prywatny, jednorodzinny budynek mieszkalny. Znajduje się na południowym obrzeżu tzw. Nowego Miasta, na terenie nowożytnych fortyfikacji, które zostały przekształcone w XIX wieku. Jest to parterowy budynek z użytkowym poddaszem, w całości podpiwniczony, nakryty niskim dachem dwuspadowym, o  zachowanym  neoklasycystycznym wystroju architektonicznym elewacji. W 1986 roku w wyniku adaptacji na potrzeby banku wnętrza obiektu utraciły swój pierwotny charakter i poza wewnętrzną drewnianą klatką schodową nie posiadają walorów zabytkowych. (ul. Jagiełły 3)

Dawna Szkoła dla Dziewcząt

Zlokalizowana jest na terenie historycznego układu urbanistycznego tzw. Nowego Miasta. Zaliczana jest do cennych przykładów budownictwa użyteczności publicznej. Jest to dawna Szkoła dla Dziewcząt, która pierwotnie korzystała z sali gimnastycznej dawnego liceum wyższego (obecnego Zespołu Szkół Ekonomicznych). Budynek szkoły został zbudowany na początku XX wieku, według projektu architektonicznego datowanego na dzień 17 maja 1899 roku. Obiekt posiada eklektyczne cechy stylistyczne. Jest to budowla o masywnej, zwartej, prostopadłościennej bryle. (ul. Dąbrowskiego 23)