Sytuacja demograficzna i materialna mieszkańców Gorzowa Wlkp. polegająca na malejącym przyroście naturalnym, głębokim ubóstwie oraz wzrastającym katalogu przyczyn owego ubóstwa wymaga zwiększenia efektywności i skuteczności pomocy społecznej jako integralnej części polityki społecznej miasta. W ostatnich trzech katach z pomocy społecznej skorzystało :
- 1996 rok 9807 rodzin - 31382 osób w tych rodzinach tj. 25,3% ogółu mieszkańców
- 1997 rok 7012 rodzin – 22438 osób w tych rodzinach tj. 18,1% ogółu mieszkańców
- 1998 rok 6306 rodzin – 18948 osób w tych rodzinach tj. 17,8% ogółu mieszkańców .
Z prowadzonych analiz wynika , że dominującymi przyczynami ubóstwa jest : bezrobocie, długotrwała choroba, niepełnosprawność , bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych w rodzinach niepełnych i wielodzietnych , alkoholizm i narkomania, bezdomność.
O ile liczba osób i rodzin korzystających ze świadczeń pomocy społecznej , ma tendencję utrzymującą się na tym samym poziomie (17 – 18%) o tyle głębokość ubóstwa , a także wzrastająca ilość dysfunkcji – przyczyn znacznie wzrasta w rodzinach wymagających zabezpieczenia społecznego.
I tak, bezrobocie jako dysfunkcja jest powodem w 48% przyznawania świadczeń; niepełnosprawność w 37%; długotrwała choroba w 44%; bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego w 28%, alkoholizm i narkomania w 8,7%. Jak wynika z tych danych w każdej rodzinie korzystającej ze świadczeń pomocy społecznej występują co najmniej dwie lub trzy dysfunkcje i z prowadzonych analiz wynika, że jedna dysfunkcja pociąga za sobą powstawania następnej (np. długotrwałe pozostawanie bez pracy powoduje pogorszenie stanu zdrowia osób, bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych lub innych).
Prowadzone analizy wykazują wzrost dysfunkcji „towarzyszących” ubóstwu. W związku z tym wymagania wobec profesjonalnej służby socjalnej wzrastają szczególnie w stosunku do pracowników socjalnych prowadzących działalność zawodową skierowaną na pomoc osobom i rodzinom we wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie. Liczba zatrudnionych pracowników socjalnych – 49, nie stanowi wymogów ustawy o pomocy społecznej, bowiem jej założeniem jest by na 2 000 mieszkańców był zatrudniony 1 pracownik socjalny zaś aktualnie w mieście na jednego pracownika socjalnego przypada 2 573 mieszkańców. Rodziny korzystające ze świadczeń pomocy społecznej prawie w 100% wymagają pomocy w formie pracy socjalnej, a obciążenia pracowników socjalnych czynnościami administracyjnymi związanymi z przyznawaniem świadczeń ogranicza w znacznym stopniu możliwości świadczenia pracy socjalnej.
Świadczenia pieniężne i w naturze
Od trzech lat obserwuje się znaczny wzrost ilości osób korzystających ze świadczeń obligatoryjnych pomocy społecznej do których należą: zasiłki stałe, zasiłki stałe wyrównawcze, renty socjalne, gwarantowane zasiłki okresowe oraz zasiłki z tytułu ochrony macierzyństwa, których to realizacja pochłania – zarówno ze środków budżetu miasta jak i własnych miasta – około 75 % przyznanych środków.
Wprowadzone od 1999 roku nowe rodzaje świadczeń między innymi odprowadzanie składek społecznych i zdrowotnych od świadczeń obligatoryjnych pochłaniają dodatkowo 26% środków od tych świadczeń. Zatem niewielka kwota pozostaje na przyznawanie świadczeń fakultatywnych np. zasiłków okresowych. Jak wynika z przewidywanych potrzeb na lata następne przyznawane środki rokrocznie mniejsze nie zabezpieczą minimalnych potrzeb w około 50%.
Miasto w całości zabezpiecza potrzeby w zakresie przyznawania gorących posiłków w szczególności dzieci i młodzieży w okresie nauki.
Usługi opiekuńcze, specjalistyczne i lokalne ośrodki wsparcia
W całości zabezpieczone są usługi opiekuńcze świadczone w domu osób chorych, starszych i niepełnosprawnych.
Na terenie miasta z usług i pomocy lokalnych ośrodków wsparcia korzystają osoby i rodziny zgodnie z potrzebami.
W całości zabezpieczone są, w Środowiskowym Domu Samopomocy i Ośrodku Terapii Zajęciowej, rozpoznane usługi specjalistyczne skierowane do osób z zaburzeniami psychicznymi. W ramach rozpoznawanych potrzeb ,wzrasta liczba świetlic socjo - terapeutycznych.
W prowadzeniu działalności tej partnerami Gorzowskiego Centrum Pomocy Rodzinie i Polityki Społecznej są organizacje pozarządowe. Wypełniane przez nie funkcje: świadczenie usług, środowiskowa aktywizacja społeczna oraz rzecznictwo potrzeb i praw obywatelskich uzupełniają realizowane przez sektor państwowy i samorządowy zadania w zakresie zaspokojenia różnych potrzeb społecznych. Współpraca pomiędzy Gorzowskim Centrum Pomocy Rodzinie i Polityki Społecznej a stowarzyszeniami takimi jak: Stowarzyszenie Brata Alberta Chmielowskiego, Gorzowskie Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im.Brata Krystyna, Stowarzyszenie im. Brata Kamila, Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Polski Czerwony Krzyż, Polski Komitet Pomocy Społecznej i innymi działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych rodzin starszych, pozwala na objęcie różnymi formami pomocy i wsparcia osób potrzebujących. Buduje też skuteczny system oparcia społecznego i prowadzi do łagodzenia skutków transformacji ustrojowej.
Dom Dziennego Pobytu – zapewnia usługi dla 40 osób starszych, samotnych, które z różnych względów (przede wszystkim stanu zdrowia) wymagają wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Usługi proponowane są w formie: posiłków, usług pielęgnacyjnych, socjalnych, pralniczych oraz usług dających możliwość rozwoju zainteresowań i aktywnego spędzania czasu wolnego.
Istniejący w mieście Ośrodek Interwencji Kryzysowej świadczy całodobowe usługi dla ofiar przemocy w rodzinie. Jest on w stanie zabezpieczyć potrzeby rodzin z miasta.
Domy Pomocy Społecznej
Na terenie miasta istnieją dwa domy pomocy społecznej, które w ramach reformy ustrojowej państwa z dniem 1.01.1999r. stały się jednostkami powiatów ( w naszym przypadku miasta na prawach powiatu grodzkiego) – DPS dla Osób Przewlekle Chorych przy ul. Podmiejska – Boczna 10 z istniejącym przy nim Domu Kombatantów przeznaczony dla 236 osób i DPS „Dom w Połowie Drogi” przy ul. Walczaka 27 przeznaczony dla mężczyzn z problemami alkoholowymi o liczbie miejsc – 25. Oba domy pomocy społecznej zapewniają pełny zakres usług całodobowych. Oczekiwanie na miejsce w dps trwa bardzo długo, bo około 1 roku, jedynie w Domu Kombatanta oczekuje się na miejsce około 3 miesięcy.
Należy zaznaczyć, że przy DPS istnieje Dom Dziennego Pobytu przeznaczony przede wszystkim dla osób z chorobą Alzheimera, świadczący usługi dzienne.
Nowe zadania pomocy społecznej przejęte od 1.01.1999r.
W ramach reformy u ustrojowej państwa z dniem 1.01.1999 roku zadania pomocy społecznej zostały poszerzone o zadania wcześniej realizowane przez inne resorty. I tak pomoc społeczna została zobligowana do prowadzenia placówek opiekuńczo – wychowawczych.
W związku z tym przejęła Domy Dziecka (2 na terenie miasta), Państwowe Pogotowie Opiekuńcze, Ośrodki Adopcyjno – Opiekuńcze ( 2 ), Rodzinne Domy Dziecka (2) i rodziny zastępcze.
Założeniem reformy było prawidłowe i racjonalne zaspokajanie potrzeb osób uprawnionych do otrzymywania różnego rodzaju świadczeń i form wsparcia. Jednakże w ślad za scedowanymi zadaniami na pomoc społeczną nie zostały przekazane środki w wysokości zabezpieczającej prawidłową realizację zadań.
Rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych.
Zjawisko niepełnosprawności wraz z towarzyszącymi konsekwencjami zdrowotnymi, społecznymi, finansowymi i zawodowymi dotyka co 5 mieszkańca miasta. Pośrednio determinuje również sytuację rodzin osób niepełnosprawnych, zmuszając je do wzmocnienia funkcji opiekuńczych kosztem innych funkcji rodziny. Niepełnosprawność zmienia strukturę wpływów i wydatków do budżetów rodzinnych, często powodując drastyczne ubożenie i degradację społeczną. Stałym źródłem utrzymania coraz większej ilości rodzin stają się świadczenia budżetowe – zarówno świadczenia ZUS jak i pomocy społecznej. Postępujące ubożenie sprzyja postawom bierności, apatii, zaniku aktywności społecznej i zawodowej – spycha coraz większe grupy ludzi na margines życia społecznego. W kontekście tych tendencji znaczenia nabiera aktywna polityka w zakresie rehabilitacji społecznej , zawodowej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych. Jej celem jest umożliwienie osobom niepełnosprawnym aktywnego kreowania swojego życia, usamodzielnienia społecznego i zawodowego.
Infrastruktura służąca rehabilitacji społecznej i zawodowej skupiona jest w system instytucji służących rehabilitacji społecznej i zawodowej: w Warsztaty Terapii Zajęciowej i 24 zakłady pracy chronionej. W mieście istnieją 73 miejsca pracy dla niepełnosprawnych, refundowane przez Państwowy Fundusz Osób Niepełnosprawnych (PFRON).
Rehabilitacja społeczna opiera się głównie na częściowo refundowanych turnusach rehabilitacyjnych, warsztatach terapii zajęciowej , likwidacji barier architektonicznych oraz komunikacyjnych. Jej elementem mają być w przyszłości tzw. zespoły ćwiczeń usprawniających psychoruchowo, rekreacyjnych i sportowych oraz inne zespoły aktywności społecznej i zakłady aktywizacji zawodowej kładące nacisk na rehabilitację społeczną. Dotychczasowe dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych zwiększyło dostępność obiektów użyteczności publicznej osobom niepełnosprawnym, tym niemniej większość obiektów jest nadal niedostępna.
Rehabilitacja zawodowa opiera się głównie na szkoleniach i przekwalifikowaniach, udzielaniu pożyczek na prowadzenie indywidualnych działalności gospodarczych, refundowaniu części oprocentowania kredytów przeznaczonych na podtrzymanie prowadzonej działalności gospodarczej oraz stosowaniu szeregu zachęt finansowych dla przedsiębiorców zatrudniających osoby niepełnosprawne. W dotychczasowej praktyce większość działań związanych z rehabilitacją zawodową i zatrudnianiem osób niepełnosprawnych kierowana była do pracodawców (tworzenie miejsc pracy i inne zachęty). Praktyka dowodzi, że na refundowanych ze środków PFRON stanowiskach pracują głównie osoby z lekkim stopniem niepełnosprawności., mogące często radzić sobie samodzielnie na rynku pracy.
Ze środków PFRON udzielano w poprzednich latach pożyczki na rozpoczęcie indywidualnej działalności gospodarczej.
WPI
Jak załatwić sprawę w urzędzie
OBCHODY 760-lecia
ZAWODOWCY W GORZOWIE
Katedra - bieżące informacje
KULTURA - ZAPOWIEDZI WYDARZEŃ
Dialog społeczny
PROGRAM Rewitalizacji
Tymczasowa organizacja ruchu
PLAN TRANSPORTOWY MIASTA
Karta Dużej Rodziny
KARTA SENIORA
Odświeżamy markę miasta
LOKALNA UCHWAŁA KRAJOBRAZOWA
CYFROWY GORZÓW
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne
